บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหาการเตรียมขึ้นสู่ตำแหน่ง และขณะดำรงตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ โรงพยาบาลอุดรธานี และเพื่อศึกษารูปแบบการเตรียมขึ้นสู่ตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ โรงพยาบาลอุดรธานี ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นพยาบาลหัวหน้าหอผู้ป่วย และหัวหน้าหน่วยงานพิเศษที่มีประสบการณ์การดำรงตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ ไม่น้อยกว่า 1 ปี จำนวน 38 คน และพยาบาลระดับปฏิบัติการที่มีประสบการณ์การทำงานไม่น้อยกว่า 5 ปี จำนวน 53 คน
เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วย เทคนิคกระบวนการกลุ่ม (Nominal group technique) และแนวคำถามแบบปลายเปิด โดยให้สมาชิกกลุ่มแสดงความคิดเห็นแบบเงียบ แล้วเขียนลงในบัตรคำแต่ละประเด็นคำถาม แล้วนำไปติดไว้บนแผ่นพลิก ดำเนินการจัดกลุ่มความคิดดังกล่าวโดยใช้แผนภูมิความคิด และเทคนิคแผนภูมิต้นไม้ เนินการจัดลำดับความสำคัญของปัญหาโดยใช้เทคนิคการลงคะแนนพหุหรือความเห็นร่วม และเทคนิคการลงคะแนนตามเกณฑ์ถ่วงน้ำหนัก แล้ววิเคราะห์ข้อมูลโดยการใช้กระบวนการ กลุ่ม
ผลการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้แต่ละใบงาน ยึดตามความคิดเห็นพ้องต้องกันของสมาชิกกลุ่มคือข้อสรุปแล้วนำมาสร้างเป็นรูปแบบการเตรียมขึ้นสู่ตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ โรงพยาบาลอุดรธานี
ผลการศึกษาพบว่า
1. สภาพปัญหาที่ไม่มีการเตรียมขึ้นสู่ตำแหน่ง หัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ โรงพยาบาลอุดรธานี เนื่องจาก
1.1 ขาดการเตรียมภาวะผู้นำ
1.2 ขาดความรู้ความสามารถ
1.3 ขาดคุณสมบัติเฉพาะบุคคลของผู้ที่จะขึ้นสู้ตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.4 ขาดทักษะประสบการณ์การบริหารงาน
1.5 ทัศนคติของผู้ที่จะขึ้นสู้ตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.6 พฤติกรรมที่ผ่านมาของผู้ที่จะขึ้นสู่ตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.7 ปัจจัยเสริมต่างๆ
2. รูปแบบการเตรียมขึ้นสู่ตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ โรงพยาบาลอุดรธานีมี 3 ขั้นตอน ดังนี้
1) ขั้นการเตรียม
1.1 ขั้นกำหนดเกณฑ์คัดเลือก
1.1.1 แต่งตั้งคณะกรรมการจากทุกแผนกเพื่อคัดเลือกบุคคลขึ้นสู่ตำแหน่ง หัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.1.2 จัดทำแฟ้มบุคคล
1.1.3 คณะกรรมการกำหนดเกณฑ์คุณสมบัติของบุคคลที่จะขึ้นสู่ตำแหน่ง หัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.1.4 จัดทำประชาพิจารณ์และปรับปรุงเกณฑ์การคัดเลือก
1.1.5 ประชาสัมพันธ์เกณฑ์การคัดเลือกหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.1.6 จัดลำดับผู้ที่มีคุณสมบัติที่จะขึ้นสู่ตำแหน่ง
1.2 ขั้นเตรียมองค์กร
1.2.1 กำหนดนโยบายที่ชัดเจนในการกำหนดเกณฑ์การคัดเลือก หัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.2.2 แต่งตั้งคณะกรรมการจากทุกแผนกเพื่อคัดเลือกบุคคลขึ้นสู่ตำแหน่ง หัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ
1.2.3 มีเกณฑ์การคัดเลือกที่ได้มาตรฐาน
1.2.4 มีแผนงานเตรียมบุคคลเพื่อขึ้นสู่ตำแหน่งที่ชัดเจน
1.2.5 ปฏิบัติตามเกณฑ์ที่กำหนด
1.2.6 จัดทำแผนพัฒนาบุคลากรเพื่อขึ้นสู่ตำแหน่ง
1.2.7 มีระบบพี่เลี้ยง
1.2.8 มีการประเมินผลเป็นระยะๆ
1.2.9 แต่งตั้งบุคคลที่ผ่านการประเมินขึ้นสู่ตำแหน่ง
1.3 ขั้นเตรียมบุคคล กำหนดและประกาศคุณสมบัติบุคคลที่จะขึ้นสู่ตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษ ได้แก่
1.3.1 มีคุณสมบัติตรงตาม ก.พ. กำหนด คือเป็นพยาบาลวิชาชีพ 7 ทำงานและมีประสบการณ์ในสาขานั้นอย่างน้อย 3 ปี
1.3.2 มีความรู้ ความสามารถด้านบริหาร บริการ วิชาการ เทคโนโลยี
1.3.3 มีคุณลักษณะที่แสดงออกถึงการมีภาวะผู้นำ ได้แก่ ผู้มีวิสัยทัศน์ มีความคิดสร้างสรรค์ มีความรับผิดชอบ
1.3.4 มีความรู้ความสามารถในการบริหารงาน เช่น มีมนุษยสัมพันธ์ มีทักษะการสื่อสาร มีการประสานงานดี
1.3.5 มีความพร้อมด้านร่างกาย จิตใจ รวมทั้งด้านอารมณ์ และสังคม
1.3.6 มีทัศนคติที่ดีต่อวิชาชีพการพยาบาลเพื่อการเสริมสร้างคุณธรรมของผู้อยู่ใต้บังคับบัญชา
1.3.7 ได้รับการอบรมหลักสูตรผู้บริหารระดับต้น อบรมจริยธรรม พัฒนาบุคลิกภาพ
2) ขั้นปฏิบัติ
2.1 สรรหาบุคคลที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์
2.2 พิจารณาบุคคลที่เข้าเกณฑ์
2.3 คัดเลือกตามแนวทางปฏิบัติ
2.4 บุคคลที่มีคุณสมบัติต้องเข้าโครงการพัฒนาบุคลากร
2.5 ให้ทดลองปฏิบัติงาน
2.6 ประเมินผลการทดลองปฏิบัติงาน
2.7 ขึ้นทะเบียนผู้ผ่านการประเมิน
2.8 แต่งตั้งบุคคลที่เหมาะสมขึ้นสู่ตำแหน่ง
3) ขั้นประเมินผล
3.1 กำหนดเกณฑ์การประเมินผลขณะดำรงตำแหน่งหัวหน้าหอผู้ป่วย/หัวหน้าหน่วยงานพิเศษอย่างชัดเจน
3.2 กำหนดช่วงเวลาในการประเมินผล
ทั้งนี้ก่อนนำมาประกาศใช้ต้องผ่านการพิจารณาของคณะกรรมการบริหารโรงพยาบาล และคณะกรรมการบริหารกลุ่มงานการพยาบาล
|